رضا کرمی
مشاور معماری سازمانی و مدیریت فناوری اطلاعات
نقل مطالب این وبگاه، با ذکر منبع مجاز است.
معماری سازمانی
معماری سازمانی
۵ شهریور ۱۴۰۴
اگر در چشم «معماران» نشینی...
مشهور است که اهل هر حرفه و تخصصی وقتی به پدیده‌ای نظر می‌کنند، آن را متناسب با دانش و بینش خود می‌بینند؛ پزشکان آدمی را به‌صورت توده‌ای از اندام‌ها و ارگان‌های زیستی در نظر می‌آورند. مهندسان سازه چون به بنایی می‌نگرند، بیش از آنکه به شکل و نمای ظاهری آن توجه کنند، ساختار و استحکام و پایایی آن را ملاحظه می‌کنند. و دیگران هم بر همین قیاس. حال می‌توان این…
معماری سازمانی
۲۱ مرداد ۱۴۰۴
دو راهبرد «خانه‌داری»
برای تمیز نگه‌داشتن یک مکان، حالا خانه باشد یا محل کار، دو سیاست می‌توان در پیش گرفت: می‌توانیم افرادی را که از آن مکان استفاده می‌کنند و در آنجا رفت‌وآمد دارند کاملاً آزاد بگذاریم که هر چه می‌خواهند هر جا می‌خواهند بریزند، و بعد در مقاطعی (مثلاً آخر هر هفته یا هر ماه یا ...) یک بار همه آن مکان را نظافت کنیم. اجازه دهید این سیاست را راهبرد «خانه‌تکانی»…
معماری سازمانی
۱۵ مرداد ۱۴۰۴
آموختن برای فراموش کردن!
چارچوب‌های معماری سازمانی، پیکره‌های دانشی هستند مشتمل بر بهترین تجارب سازمان‌ها و مشاورانی که از این رویکرد برای حل مسائل خود استفاده کرده‌اند. از بین چارچوب‌های پرشماری که در چهل سال اخیر معرفی شده‌اند، از همه خوش‌اقبال‌تر چارچوب TOGAF بوده که به‌دلایل مختلف، از جمله قدرت و نفوذ سازمان پشتیبان آن، یعنی اوپن‌گروپ، بروزرسانی‌های مستمر و شبکه گسترده آموزش و صلاحیت‌سنجی در سراسر جهان، هنوز زنده مانده و به‌نوعی به…
معماری سازمانی
۶ مرداد ۱۴۰۴
ورشکستگی سازمانی
در ادبیات معماری سازمانی، از استعاره بدهی معماری (Architecture Debt) برای بیان فاصله‌ای که یک سازمان از وضعیت مطلوبش دارد استفاده می‌کنیم. بدهی معماری در نتیجه عدم واکنش صحیح و کامل یک سازمان به پیش‌ران‌های تغییر (محیطی و درونی) ایجاد می‌شود. وقتی سازمانی در مواجهه با یک پیش‌ران تغییر، برای واکنش سریع و حفظ کارکردهای عادی‌اش، قید کیفیاتی چون یکپارچگی، بهینگی، عدم‌افزونگی و ... را می‌زند، در واقع برای خود…
معماری سازمانی
۲۸ تیر ۱۴۰۴
پنج نشانه قطعی فقدانِ معماری
تفکر معمارانه یا معماری‌اندیشی (Architectural Thinking) رویکردی برای حل مسأله است که معمولاً با ویژگی‌هایی مانند کل‌نگری، تحلیل و حل مسأله از بالا به پائین، تمرکز بر عناصر اصلی و روابط آن‌ها، موازنه بین ویژگی‌های مطلوب و توجه به جزئیات در عین حفظ تصویر کلی شناخته می‌شود. متأسفانه، برای شناسایی تفکر معمارانه در یک فرد/سازمان/جامعه، غیر از مشاهده و ارزیابی عملکرد درازمدت، هیچ نشانه سریع و سرانگشتی وجود ندارد. اما…
معماری سازمانی
۴ تیر ۱۴۰۴
از «توان» تا «توانمندی»
یکی از اصول مسلَّم معماری سازمانی این است که کیفیت رفتارهای یک سازمان، تابعی است از کیفیت معماری آن. معماری هر سازمان از ترکیب قابلیت‌ها (توانمندی‌ها) ی آن حاصل می‌شود و این قابلیت‌ها هم به‌نوبه خود، از جمع و ترکیب منابع سازمانی به‌وجود می‌آیند. بنابه قول مشهور، هر قابلیت مرکب از سه بعد ساختار و منابع انسانی (People)، روش و فرآیند (Process) و ابزار و فناوری (Technology) است. خطای متداولی…
معماری سازمانی
۱۷ خرداد ۱۴۰۴
ما و مشاوران خارجی
انکار نمی‌توان کرد که در بین مدیران سازمان‌های ایرانی (اعم از دولتی و خصوصی) میلی معمولاً پنهان به استفاده از مشاوران خارجی وجود دارد. این گرایش در مقاطعی که ارتباط با کشورهای دیگر تسهیل می‌شود، به صورت ترجیحات آشکار بروز می‌کند و در سایر مقاطع زمانی معمولاً به صورت یک میل نهفته در ضمیر آنان قابل تشخیص است. مطمئن نیستم علت این گرایش در همه موارد، انگیزه‌های فنی باشد. اما…
معماری سازمانی
۵ خرداد ۱۴۰۴
در نیک و بد استعاره‌ها
استعاره (Metaphor) یک فرم بیانی است و در اصل به‌معنای به‌کاربردن یک واژه یا تعبیر، در غیر از موضع آن است، به‌اعتبار همانندی دو موقعیت یا وضعیت. در دهه‌های اخیر، بیشتر به دلیل تحقیقات جرج لیکاف و همکارانش، مفهوم استعاره فراتر از علم بیان، در علوم شناختی هم به معنی «فهمیدن یک ایده یا یک حوزه مفهومی بر اساس ایده یا حوزه مفهومی دیگر» کاربرد پیدا کرده است. لیکاف در…
معماری سازمانی
۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۴
برچسب‌های آرام‌بخش
از مظاهر گرایش ذاتی ذهن انسان به ساده‌سازی مفرط پدیده‌های پیچیده، یکی هم جذابیت استفاده از واژه‌ها و تعابیری است که کاربرد آن‌ها به ما در مواجهه با مسائل و موقعیت‌های پیچیده، نوعی آرامش روانی می‌دهد، بی‌آنکه معنا، الزامات و نتایج کاربرد آن‌ها را به‌درستی درک کرده باشیم. کاربرد به‌جای و بی‌جای این واژه‌ها به گوینده اطمینان خاطر می‌دهد که در مسیر درستی است، بی‌آنکه ناچار باشد در مورد پیچیدگی‌های…
معماری سازمانی
۴ اردیبهشت ۱۴۰۴
بر مدار تکرار!
شورای عالی اداری اخیراً «نقشه راه دولت هوشمند» را تصویب و به دستگاه‌های اجرایی (یعنی سازمان‌های دولتی) ابلاغ کرده است. این سند، فارغ از بعضی تعابیر و واژگان غیردقیق که در آن به‌کار رفته، حاوی نکات و مطالب ارزشمندی است که توجه به آن‌ها مایه امیدواری است. از جمله، احکام مرتبط با معماری سازمانی که در فصل دوم سند، با عنوان «تکالیف مرتبط با الگوی مرجع معماری سازمانی، مدل بلوغ…
معماری سازمانی
۲۵ فروردین ۱۴۰۴
جامعه کوتاه‌مدت، سازمان‌های نمایش‌گرا و رهبران رفتارزده
در معماری غرب آمریکا در سده ۱۹ سبکی وجود داشته به نام False Front. در این سبک، نمای بعضی ساختمان‌ها، به‌ویژه ساختمان‌های تجاری را به‌گونه‌ای طراحی می‌کردند که از ساختار واقعی پشت آن بلندتر و باشکوه‌تر و مجلل‌تر باشد. نمونه این ساختمان‌های False Front را ممکن است در فیلم‌های وسترن دیده باشید. نکته جالب اینجاست که مشابه این سبک را در معماری سازمان‌های کشور ما هم می‌توان یافت! اصل مسلمی…
معماری سازمانی
۲۸ اسفند ۱۴۰۳
کارنامه آموزشی سال ۱۴۰۳
امسال هم توفیق آن را داشتم که با برگزاری ۱۳ دوره آموزشی با بیش از ۲۲۰ ساعت آموزش، دانسته‌ها و آموخته‌هایم در زمینه معماری سازمانی و معماری کسب‌وکار را با بیش از ۳۲۰ نفر از دوستانی که در این دوره‌ها شرکت کرده بودند، به اشتراک گذارم: ۱. معماری سازمانی مقدماتی فشرده - بانک سینا ۲. معماری سازمانی مقدماتی - شرکت ملی نفت ایران ۳. معماری سازمانی مقدماتی فشرده - هولدینگ…